نوشته شده در دوشنبه بیست و هفتم اسفند 1386 ساعت 15:6 شماره پست: 18

نقش و كاركرد قصه در ادبيات

           "اي برادر قصه چون پيمانه است                  معني اندر وي مثال دانه است"      مولوي 

         قصه از برجسته ترين و رايجترين گونه هاي ادبيات عامه بوده كه با طبيعت و زندگي مردم پيوند نزديك دارد ، گوناگوني يك قصه و نقل آن به اين سبب است كه ادبيات عامه ابتداء صورت شفاهي داشته و از فرد به فرد و يا نسل به نسل ديگر انتقال يافته و سپس براي بقاء و استمرار در هر عصر و دوره و در هر جامعه و فرهنگ خود را با نظام اجتماعي رايج تطبيق داده و با الگو هاي اجتماعي آن جامعه و آن دوره هم نوا نموده است .

         ساخت معنايي قصه بر دو اصل واقعگرايي و خيال پردازي نهاده شده است آميختگي اين دو اصل يا خصلت ، قصه را زيباتر  و دلپذير و مقبول طبع عام و خاص كرده است . قصه انگاره ها و تصوير هايي از زندگي مردم زمانه ، شيوه كار و توليد ، مناسبات ميان افراد و گروه ها و طبقات ، تضاد طبقاتي و ستيزه جويي هاي اجتماعي ، رفتار و روابط خانوادگي و خويشاوندي ، گرايش هاي قومي و مذهبي ، تفكر و احساس ، آداب و رسوم شعائر متداول در جامعه ها را به زبان ساده يا به زبان نمادي ( سمبليك ) و به صورت هاي طنز ، جدي ، هزل ترسيم و بيان مي كند .

         در زبان و ادبيات امروز با تغييرات نسبتا ً وسيعي كه در سبك بيان و نگارش و در بكارگيري لغات و اصطلاحات و تغبيرات رخ داده و همچنين با دگرگوني كيفي كه در مفاهيم پديد آمده است  ، مطالب بزرگان و حكايات به طور كامل و شايد ناقص نيز كم تر درك و دريافت مي شوند اما نمي توان به سادگي از آن همه حكمت و تاريخ و گزارش به جاي مانده از گذشته هاي بسيار دور و خاطره هايي كه روزي واقعيت خارجي داشته و به مرور جنبه اساطيري به خود گرفته اند و نيز از آن همه ادب و راه و رسم زندگي و ديگر نكته هاي پر مايه دل بر كند . پس بايد به بهترين وجه و با در نظر گرفتن دريافت كنوني و سليقه امروزي ، از الفاظ زبان و از معاني و مفاهيم بهره گرفت . در گوشه و كنار دنيا اين راه دوم را براي بهره گيري از ادبيات كهن خود در پيش گرفته اند و بدين ترتيب است كه در هر عصر فرزندان نسل بالنده خود را با تاريخ و اسطوره و ادب و شعر و نثر گذشته آشنا مي كنند و به ويژه راه دريافت ادبيات هر دوره را هم كه خواه نا خواه با اساطير و تاريخ و حكايت و آداب و رسوم گذشته عجين و يا در ارتباط و تعامل جدي است هموار مي سازند .

         قصه در زبان و ادب فارسي بسته به موضوع ، سبك نگارش و شكل قهرمان ها به انواع مختلف : عاميانه ، ادبي ، حماسي ، عشقي ، اخلاقي ، مذهبي ، ملي با نام هاي : كودكان ، پريان ، حيوانات و  .... تقسيم مي شود .

تاريخچه قصه

         در گذشته قصه براي اقوامي كه خط و نوشته نداشتند نوعي تاريخ نگاري بود ، امروز نيز در نگارش تاريخ اجتماعي جامعه ها قصه به منزله سندي معتبر و سودمند بكار مي رود .

         سرزمين ايران در گذشته هاي دور قسمت هايي از بابل ، آشور و كلده را در بر مي گرفته ، تاريخ ادبيات داستاني ما از داستان هاي زيبا و باشكوه گيل گمش يا از زمان بر خشت نوشتن آن لااقل پنج هزار سال مي گذرد از اين نظر معيار ما ، اسناد مسلم تاريخي است ، مرحوم پيرنيا مي گويد : تاريخ ايران را بايد از ايلام آغاز كرد .

         براي سرزمين باستاني ما تاريخ هايي تنظيم كرده اند كه ملهم از داستان هايي بين افسانه و اسطوره است ، داستان بيان واقعه در امتداد زمان يا بيان واقعه با اتكاي به عامل زمان است ، شبه تاريخ ها و افسانه هايي كه از اين دوره ايلامي تاريخ ما مانده به پنج هزار سال پيش مربوط است از آن دوره سفال هايي به جا مانده كه روي آنها تصوير هايي است كه نمودار حركت است و حوادثي مانند شكار يا تعقيب نقش بسته است كه ما با ديدن آن تصوير ها نوعي داستان را كشف كنيم .

         بايد گفت قرن هاست كه زندگي و آداب و رسوم جامعه ما ايرانيان با هزاران افسانه و قصه مملو و ممزوج است ، افسانه ها به طور كلي در زندگي  و ادبيات هر قوم و ملتي داراي اهميت شايان توجهي هستند .

         جمعي از دانشمندان علم فولكلور معتقدند كه هند مهد بسياري از افسانه هايي است كه هم اكنون در كشور هاي جهان و از جمله ايران وجود دارد . پس از اسلام ترجمه هاي متعدد و منظمي از افسانه ها توسط ايرانيان از آثار پهلوي به زبان عربي و فارسي دري به عمل آمده كه در حفظ بسياري از اين افسانه ها موثر بوده است .

         محققان و باستان شناسان آشوري ، قصه عشقي را روي كتيبه بابلي پيدا كرده اند كه به طور كلي شبيه قصه قيس ابن الملوح است ، اسامي اصلي قصه نيز تقريبا ً همان اسامي است ، با اين تفاوت كه در قصه بابلي ، قيس و ليلي با هم ازدواج مي كنند و قصه پاياني واقعي دارد . با يافتن اين كتيبه ها ادعا مي شود كه قصه ليلي و مجنون به ادبيات بابل و قرن ششم قبل از ميلاد تعلق دارد .  

         نويسندگان و شعراي گذشته ما اغلب به مقاصد خاصي چون بيان احتجاجات عرفاني و فلسفي و اخلاقي توجه داشته اند بي شك بكارگيري قصه و تمثيل و داستان ، كار ايشان را در برابر اين گونه احتجاجات ساده تر و موثر تر مي ساخته است و بدين ترتيب قصه و داستان تنها ابزاري جهت تبيين و بيان درونمايه عقلاي و دروني اينگونه مفاهيم به شمار مي رفته است و بدين ترتيب در بسياري موارد بيان مفاهيم عرفاني يا فلسفي جز با بكارگيري قصه  و تمثيل ميسر نبوده است .

         شاهنامه فردوسي ، گلستان و بوستان سعدي ، ويس و رامين فخرالدين اسعد ، پنج گنج نظامي ، سياستنامه با قصه هايي در دانش كشورداري ، مثنوي با قصه هاي عارفانه ، حكمي ، قرآني و تمثيلي ، اسرار التوحيد با قصه هايي در احوال عارفان ، كليله و دمنه با حكايات تمثيلي و استعاري ، قابوسنامه با قصه هاي تمثيلي و تربيتي و هزار و يك شب با داستان هاي عاميانه بخشي از تاريخ ادبيات داستاني ما را شكل مي دهند كه گزارشگر راستيني از وجدان جمعي ، خرد جمعي و تجربه جمعي ملتي كهن ، خرد پيشه ، فرهيخته ، كم گوي و گزينه گوي با ذوق و ظرافتي كم مانند در همه قرون و اعصار است  .

         جايگاه قصه نزد انسان ها موجب شده تا قالب قصه در اديان ابزاري براي ابلاغ پيام هاي الهي و دشوار ترين و عبرت آموز ترين پيام ها شود ، در دنياي امروز نيز قالب قصه به عنوان موثر ترين پيام بكار گرفته مي شود ، نويسندگان براي بيان انديشه هاي نو و ارائه نظريه هاي فكري فيلسوفان و متفكران هر جامعه آنها را با زبان ساده در قالب قصه براي عموم مخاطبان مطرح مي كنند .

         قصه چون ديگر ادبيات عامه نقش ها و كاركرد هاي گوناگوني در جامعه دارد كه عبارتند از : نقش سرگرم كننده ، نقش و اهميت آموزشي ، نقش و اهميت نظم دهي ، نقش اعتبار و اقتدار بخشي ، نقش و اهميت روان شناختي و نقش و اهميت تداوم و ثبات بخشي به فرهنگ

         به طور كلي از نظر موضوع كليه قصه هاي نظم و نثر به سه گونه است :

1 – قصه هاي عاميانه   2 – قصه هاي ادب كهن پارسي   3- داستان هاي نوين امروز ايران  

         قصه هاي عاميانه

       اصلي ترين مشخصه قصه هاي عاميانه ، شفاهي بودن و عدم وابستگي و تعلق آنها به فردي خاص است هر چند اين قصه ها نيز گاه مكتوب شده اند اما هيچگاه نويسنده آن شهرتي فراتر قصه نيافته است قصه هاي عاميانه بخشي از ادبيات عاميانه به شمار مي رود و ادبيات عاميانه نيز به نوبه خود از دانش مردمي و يا فرهنگ عامه است .

         قصه هاي شفاهي تا پيش از نوشته شدن در حوزه ادبيات به عنوان پديده مكتوب و قابل استناد محسوب نمي شود ، وقتي نوشته – ثبت – شد به متني قابل قرائت تبديل مي شود .

         در قصه هاي عاميانه جايي براي سبك پردازي و زبان آوري و عرصه اي جهت زيبا شناسي كلامي وجود ندارد . استفهام و استعجاب از خصوصيات قصه عاميانه است و غرض از گفتن يا نوشتن آنها ايجاد تاثير عاطفي و بخشيدن احساس لذت ادبي به خواننده و شنونده است ، در حقيقت ابتداء قصه هاي عاميانه به صورت شفاهي و سپس گونه هاي ديگر آن خلق شده است .

         قصه هاي عاميانه گوينده و شنونده مشخصي ندارد و بيش از ساير انواع قصه بر نويسندگان تاثير مي گذارد ، زيرا از كودكي ذهن نويسنده را به خود مشغول داشته اند والتر بنيامين مي گويد : قصه نخستين آموزگار كودكان و زماني نخستين آموزگار بشر بوده است ، غالبا ً راوي و پروراننده قصه ها زنان هستند كه آنها را براي بچه ها نقل مي كرده اند .

         در قصه هاي عاميانه ، ساختار متن در جهت نوعي تقابل بين قهرماني و شرارت ، نيكي مطلق و پليدي هويت پيدا مي كند . قصه گو همه جا به وحدت زيبايي و حقيقت و پاكيزگي اخلاق پايبند است ، شر به عنوان پديده اي عدمي كه نقصان وجود آدمي را به نمايش مي گذارد هيچ حقيقت پاينده اي را متبلور نمي سازد وجود في نفسه نماينده خير مطلق است . قصه گو به وراي محيط تجربي اش نظر مي اندازد و مخاطب را از آشنايي و روزمرگي دور مي سازد .    

         حيطه كنش در قصه عاميانه بسيار گسترده و نامحدود است ، در اين قصه ها هرگونه كنش شگفت انگيز و قابل تصوري را مي توان مشاهده كرد ، تخيل جنبه بصري داشته و ديدني است حس باورپذيري در مخاطب ايجاد شده و قصه گو با ساختار باورپذير دنياي ناشناخته و خيالي را بازنمايي مي كند و آنچه اهميت دارد روند داستاني ( ساختاري ) كردن تخيل است ، تخيل را نبايد با خيالبافي خودسرانه مترادف گرفت ، زيرا تخيل در متن قصه ها منعكس و قابل تصور است و همه احاد هستي طبيعي ، قوانين محكم و سخت زندگي و محدوديت هاي تجربه بشري در برابر قدرت تخيل در هم مي شكند .      

         قصه هاي ادب كهن پارسي   

         قصه هاي كهن فارسي در گذشته توسط شعرا و نويسندگان ايراني خلق شده اند ، وجه مشخصه قصه هاي كهن فارسي در ارزش ادبي ( كاربرد صناعات ادبي ) آنها و خلق آنها توسط افرادي خاص است . نويسنده در باز آفريني آنها چنان قدرتي از تخيل و انديشه روا داشته است كه هسته اصلي قصه دچار دگرگوني اساسي شده و يا با زيبا ترين شكل پرداخت شده است ، شاهكار هاي ادبي كه در حين ديرينگي و معاني ژرف همچنان تازگي و طراوت خود را حفظ كرده اند ، كه شامل داستان هاي واقعي ، داستان هاي تمثيلي ، داستان هاي رمزي ، داستان هاي طنز آميز ، داستان هاي وهمي و جادويي ، داستان هاي حادثه پردازانه ،  داستان هاي عاشقانه ، داستان هاي عارفانه ، داستان هاي سياسي – اجتماعي ، داستان هاي اساطيري ، داستان هاي حماسي ، داستان هاي عاميانه ، داستان هاي حكمي و اخلاقي ، داستان هاي فلسفي ، داستان هاي قرآني ، داستان هاي ديني مي شوند ، از اين شمارند اغلب آثار مولوي ، عطار ، سنايي و ....

         داستان هاي نوين امروز ايران

         امروزه خواه نا خواه داستان نويسان متكي بر مجموعه اي از لغات ادبي و حكايات كهن هستند ، حال كه چشمه در خانه ماست و منابع بي حد و حساب آب هاي گواراي زيرزميني در زير باغ ما جاري است ، نبايد كه تشنه باشيم و به آبي كه در كوزه غير است چشم بدوزيم و چه زيباست كه دستاني از آستين بيرون آيند و قصه سعدي ، تاريخ بيهقي و شاهنامه و صد ها اثر ديگر را مورد تحليل بازنويسي و بهره برداري قرار دهند و جايگاه قصه نويسي و ادبيات داستاني را در اوج هرم داستان نويسي جهان جاي دهند .

         مخاطب اصلي داستان امروز از تاريخ ديرين داستاني بي اطلاع است و آن را جزء به شكل جديدش نمي شناسد .

         اگر امروز قصه هاي مثنوي ،  داستان هاي خمسه نظامي ، حكايات كليله و دمنه و يا نظاير آنها براي كودكان و بزرگتر ها دريافت شدني است به علت تغييرات وسيع رخ داده در سبك بيان و نگارش و بكارگيري واژگان و اصطلاحات  و تعبيرات و مفاهيم گوناگون در آنها است .

         سرآغاز آثار قابل اعتنا قصه نويسي نوين در ايران مجموعه داستان هاي يكي بود يكي نبود جمال زاده است كه به كم تر از صد سال باز مي گردد كه در غرب اين مدت به سيصد سال افزايش مي يابد .

         برخي منتقدان ادبي ، داستان نويسي امروز ايران را مولود فعاليت هاي ادبي غرب در قرون هيجده و نوزده ميلادي مي دانند .

         به دليل مشكلات چون ارتباط كم با محتواي معني دار كتاب هاي كهن و اشارات آنها به معاني گوناگون آرماني ، ايماني ، اعتقادي ، تاريخي ، جغرافيايي ، اجتماعي ، تمدني ، فرهنگي ، اسطوره اي و حتي ادب براي اينكه نوجوانان و جوانان بتوانند آنها را بفهمند و براي تقويت داستان نويسي امروزي  بايد كار هايي را انجام داد :

الف – نزديك كردن مفاهيم به ذهن خوانندگان با اصول و مباني معاني كه قصد و غرض انتقال آنها است .

ب – حذف برخي مفاهيم و معاني و پيام هاي فرعي و تكراري تا الفاظ ، كلمات ، تعبيرات و اصطلاحات به طور مستقيم معاني را برساند .

ج – در عين توجه به واقعيات امروزي از ذهن آنان براي تصوير سازي استفاده نمود .

د – استوار سازي هويت قومي ايراني و اسلام خواهي ، آرمان خواهي و موحد بودن عموم ايرانيان و وطن خواهي به دور از سلايق و غرض هاي خاص

ه – عرضه نوشته هاي مورد نظر در قالبي نو به گونه اي كه شوق مراجعه به اصل آثار را فزوني بخشد .

و – آشنايي خوانندگان با مفاهيم قرآني

         در داستان هاي نوين امروزي قصه و داستان منظوم نيز وجود دارد ، توجه نيما در منظومه افسانه ، قصه رنگ پريده ، خون سرد ، خانواده سرباز ، قلعه سقريم ، مانلي و .... نشانگر اهميت اين نوع شعر است يا اخوان نيز در شعر هاي خود به طرزي هوشمندانه با استفاده از عنصر طنز ، بهره گيري از شگرد هاي كهنه شده قصه گويي به شكل امروزي و نوين ، تداخل روايت ها در يكديگر ، شاخ و برگ دادن به موضوع اصلي ، به تعويق انداختن روايت اصلي با روايت هاي فرعي ، استفاده از شيرين كاري هاي زباني و .... باعث جذابيت و جلوه اي خاص به اين نوع اشعار خود شده است .

         وجوه اشتراك سه گونه قصه

         1 – روايت : كه اصل اساسي شناسايي يك اثر به عنوان قصه است .

         2 – خلاقيت : وجود قصه هاي تكراري در ادبيات عاميانه دليل كوشش خلاقانه افراد مختلف براي خلق قصه هاي عاميانه است .

         3 – عناصر داستاني و ضد داستاني : اين عناصر باعث پيچيدگي ، كشمكش و بحران در داستان مي شود .

         وجوه افتراق سه گونه قصه

         1 – رابطه علي : اين رابطه بين حوادث ، در اغلب حوادث قصه هاي عاميانه و داستان هاي كهن ناديده گرفته مي شود .

         2 – شخصيت پردازي : اين عنصر در اغلب قصه هاي عاميانه و كهن جايگاهي ندارد و بهتر است از واژه هاي قهرمان و ضد قهرمان در مورد اشخاص اين قصه ها استفاده شود اما در داستان هاي امروزي آميزه از آن دو شخصيت وجود دارد . نگاه پديد آورندگان داستان هاي امروزي به اشخاص داستان ، با نگاه شعرا و نويسندگان كهن و قصه هاي عاميانه تفاوت دارد كه حوادث خلق الساعه و خارق العاده ، طي مسافت طولاني در يك لحظه ، از پاي در آمدن يك لشكر بوسيله يك تن ، جنگيدن با ديوان و .... از آن جمله اند .

         3 – توصيف زمان و مكان : در قصه هاي عاميانه به اين عنصر كمتر توجه مي شود اما در داستان هاي امروزي يك اصل است .

         4 – پيام و شيوه ارائه پيام داستان : در داستان هاي امروزي پيام داستان نهفته است در حالي كه در قصه هاي كهن و عاميانه پيام به صراحت بيان مي شود .

         5 – زبان : شيوه بيان و زبان روايي قصه هاي كهن و عاميانه پيوستگي كامل با زبان قهرمان داستان دارد و در انتقال نسل به نسل و سينه به سينه تغيير مي كند ، اما زبان بسياري از داستان هاي امروزي متناسب با سبك نويسنده و متفاوت با شيوه بيان شخصيت هاي داستاني است .

         6 – گفتگو : در داستان هاي امروزي گفتگو در معرفي گوينده ، ايجاد كشمكش ، زمينه چيني ، توضيح صحنه و فضا سازي و همچنين انتقال فكر و انديشه موثر است در حالي كه در قصه هاي كهن و عاميانه واژه اي كه از زبان پادشاه گفته مي شود با افراد ساده جامعه تفاوت چنداني ندارد .

         7 – تكرار : در قصه هاي كهن و عاميانه حوادث بار ها تكرار مي شود و يا قهرمان بار ها خود را معرفي مي كند در حالي كه در داستان هاي امروزي حتي نبايد يك كلمه اضافه وجود داشته باشد .

         8 – تك خطي بودن : قصه هاي عاميانه معمولا ً آغاز و پايان دارند در حالي كه داستان هاي امروزي گاه از پايان آغاز مي شوند .

         اسطوره ، انواع افسانه ، قصه

        فرق بين افسانه و اسطوره در اين است كه افسانه ها هيچگاه مرجع ايمان و اعتقاد ملتي نيستند و صرفا ً زاييده خيالند و اغلب براي مشغول كردن و مسرت خاطر خواننده و شنونده ساخته شده اند ، در حالي كه اساطير توام با معجزات معتقدات مذهبي بوده و مضاميني را در بردارند كه از اتفاقات و حوادث واقعي سرچشمه گرفته است و به تعبيري ديگر ، اساطير شامل رواياتي از اعمال فوق العاده انسان ها يا موجوداتي آرماني اند كه از تخيل افراد يا اقوام زاده شده و خود از حوادث تاريخي و واقعي كه در بستر زمان تغيير شكل يافته است نشات گرفته اند .افسانه هاي موجود در زبان فارسي همانند قصه هاي آن بسته به موضوع ، سبك نگارش و شكل قهرمان آنها به انواع مختلف تقسيم مي شوند .

         اسطوره قصه هايي است كه درباره خدايان و موجودات فوق طبيعي كه ريشه اصلي آنها اعتقاد ديني مردم قديم است و خاستگاه و آغاز زندگي و معتقدات مذهبي و قدرت مافوق طبيعي و اعمال قهرمانان آرماني را بيان مي كند ، اسطوره حقيقت تاريخي ندارد و پديد آورندگان آنها گروه هاي ناشناخته از مردم بوده اند كه در هزاره هاي پيش مي زيسته اند  و چون جنبه اخلاقي ندارند با افسانه و حكايت متفاوت هستند .

         اسطوره را بايد داستان يا سرگذشت "مينويي" دانست كه معمولا ً اصل آن نامعلوم است و شرح و عمل ، عقيده ، نهاد يا پديده اي طبيعي است به صورت فراسويي كه دست كم بخشي از آن از سنت ها و روايت هاي گرفته شده و با آيين ها و عقايد ديني پيوندي ناگسستني دارد ، داستان هاي كهن مربوط به هزار ها سال پيش مردم و ملل است كه به طور شفاهي سينه به سينه نقل شده تا سرانجام به صورت نوشته درآمده است ، اين نوشته ها تصوير هايي به دست مي دهند از دوراني كه نه تاريخ مي تواند درباره آن قضاوت كند نه باستان شناسي و جاي پاي آنها را فقط در اسطوره مي توان يافت .

         اساطير نشان دهنده فرهنگ و نحوه تفكر مردمان در دوران كهن است . زبان گوياي تاريخي است از دوران هاي پيش از تاريخ ، سخنگوي بازمانده هاي گرانبهايي است كه از دل خاك ها بيرون كشيده يا در دل سنگ ها و كوه ها يافت مي شود ، اساطير نماينده تداوم زندگي فرهنگي يك ملت و به نوعي تاريخ آن است .

         اساطير منشور هايي را در مورد رفتار اخلاقي و ديني به دست مي دهند ، عقايد را تبيين و تدوين مي كنند و سرچشمه هاي قدرت مافوق الطبيعه هستند و بر جهان بيني اصلي اقوام و ملل و دريافت آنان از انسان و جامعه و اديان توجه دارد .

         افسانه پهلوانان قصه هايي است كه در آن از نبرد ميان پهلوانان و قهرمانان واقعي و تاريخي و افسانه ها صحبت مي شود اعمال آنان مبالغه آميز و گاهي پهلو به اسطوره و حماسه مي زند .

         افسانه پريان قصه هايي هستند درباره شخصيت ها و ماجرا هاي تخيلي پريان ، ديوان ، غول ها  ، اژدها و ديگر موجودات مافوق طبيعي و جادوگراني كه حوادثي شگفت آور و خارق العاده را مي آفرينند ، قصه هاي پريان كمتر به افراد و مكان ها و اتفاقات واقعي نسبت داده شده اند و اغلب پاياني خوش دارد و بخشي از ادبيات عاميانه است كه با دو نيت : الف – سرگرمي و تفريح  ب – آموزش مضامين مختلف تدوين شده و از سنت هاي شفاهي قصه گويي ملت ها سينه به سينه به ما رسيده است .

         افسانه تمثيلي اغلب قصه هاي كوتاه و ساده ، اخلاقي يا متضمن تعليم اخلاقي ويژه اخلاق اجتماعي هستند ، درباره حيوانات كه از آن با عنوان افسانه حيوانات ( فابل ) نيز ياد شده است ، از آن جمله اند : آثار بلعمي به نثر ، رودكي به شعر ، مرزبان نامه اسعد الدين وراويني كه تقليدي از كليله و دمنه به عنوان اثري غير پارسي است .

         افسانه تمثيلي داراي دو سطح است :

 الف – سطح حقيقي : كه با حيوانات سركار دارد و شخصيت هاي داستان را حيوانات تشكيل مي دهند و ممثل به انسان ها و جوامع بشري هستند .

 ب – سطح مجازي : هميشه جنبه اي از رفتار و كردار انسان را نشان مي دهد ، در دوراني كه فشار پادشاهان امكان مستقيم نويسي از ظلم و جور را به نويسندگان نمي داد از جنگل كه نمادي از هرج و مرج است و قوي ، ضعيف را مي كشد تا باقي بماند و انسان هايي كه گاه از سر اشاره به حيوانات نزديكند ، به حيوانات بدل مي شوند و همچنين وقتي به طور تلويحي و غير انساني( شخصيت حيواني ) در اثر حضور داشته و ايفاي نقش مي كنند تاثيرشان به مراتب كمتر از شخصيت هاي انساني نيست .

         حكايات نيز گاهي از خصوصيات تمثيلي برخوردار هستند اما شخصيت آن مردمانند كه براي ترويج اصول مذهبي و درس هاي اخلاقي نوشته شده و قصه هايي ساده و كوتاه هستند .

منابع

آموزگار - ژاله - تاريخ اساطيري ايران - تهران- انشارات سمت - 1374

سعيد الجعفر - قصه ليلي و مجنون بابلي الاصل و عربي است - روزنامه لبناني السفير ، نقل از روزنامه آفتاب

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: